Eibarko euskara hiztegia
sakatu
1.
sakatze
( sakatutze)
.
du
ad.
(
TE).
Pisar,
apretar,
estrujar,
prensar.
Zapaldu; (zeozer) tamaiñu txikixagua izan deixan estutu edo zapaldu.
Sagarrak sakatu tornuan eta haren saiña, sardaua. / Presionadas las manzanas en una presa, su jugo es la sidra. /
Ez zan bihar hainbeste sakatzia, jakiñian apurtu laikiana. / No convenía apretarlo tanto, sabiendo que podía romperse.
2.
sakatze
( sakatutze)
.
dio
ad.
(
TE).
Engañar,
mentir.
Engaiñau; zirixa sartu. / "Hacer creer mentiras o engaños" (TE, 642).
Haundixa sakatu zetsan koittau hari. / ¡Bien de mentiras le hizo creer a aquella pobre! /
Ha bai zala, guzurti haundiñari ederto sakatzia! / Aquello sí que fue engañar bien al mayor mentiroso. /
Gure gizon madarikatu horrek oin be sakatu jestan zirikadaren bat. (Zirik 28).
/
Ha ze zirixa sakatu zetsan. (Zirik 124).
3.
sakatze
( sakatutze)
.
du
ad.
(
TE).
Aguantar,
resistir,
soportar,
sufrir,
oprimir.
Dana barruan sakatzia, hango bizimodua. / La vida allí consiste en aguantar todo. /
Ezin ba, Jauna, dana sakatu; noizbaitten errementau bihar. / No se puede, pues, Señor, aguantar todo, y alguna vez tiene que reventar. /
Dama onen jasotasun zintzua haiñ zan osua eze, eta bera haiñ buruan jabe, dana barruan sakaturik erantzun zetsan andra ziraunari
barrez-barrez. (Ibilt 487).
Ik.
sufridu,
eruan,
aguantau.